Ale, nie zawsze możliwe jest posługiwanie się wyobrażeniową i pojęciową reprezentacją rzeczywistości. W pewnych sytuacjach, na pewnym poziomie rozwoju intelektualnego czy też emocjonalnego może to powodować ogromny chaos mentalny. Na przykład, konkretna sytuacja: przywołanie takiego przedmiotu jak zegar może uaktywnić zarówno wyobrażenie konkretnego (ten, który nosimy w tej chwili na ręce, lub tego, który stał przy ścianie w pokoju babci) jak i pojęcie „zegara w ogóle”, reprezentującego czas.

Zdolność posługiwania się pojęciami i wyobraźnią kształtuje się powoli. Jest procesem niezwykle skomplikowanym i wiele osób nawet z wysokim poziomem inteligencji może nie móc sobie poradzić z reprezentacją wyobrażeniową czy też z symboliczną reprezentacją rzeczywistości. Dlatego też bardzo często działań arteterapeutycznych nie rozpoczynamy od słów – symboli językowych a od operacji konkretnych na przedmiotach: to konkretne krzesło, ten kamień, który bierzesz do ręki, ta deska, to drzewo. Następnie poprzez percepcję zmysłową (oglądanie, dotykanie, wąchanie, itd.) przechodzimy do szeregu twórczych operacji umysłowych. Przy okazji odwołam się tutaj do Edwarda Nęcki, który wyróżnia sześć takich ważnych grup operacji umysłowych - ważnych elementów procesu twórczego. Są to: dedukcja, rozumowanie indukcyjne, metafora, dokonywanie skojarzeń, abstrahowanie, dokonywanie transformacji. (Nęcka, 1995, s. 68)
Stosowanie wszystkich wymienionych operacji umysłowych jest niezwykle istotne, bo po pierwsze: wzbogaca sprawność kreatywną a po drugie: daje właśnie szansę zrozumienia istoty operacji symbolicznych - nie daje gwarancji, noże powodować nieporozumienia, ale daje jakąś możliwość zrozumienia modelu.